আধুনিক যুগত বিশ্বৰ ৰাজনৈতিক, সামাজিক আৰু সাংস্কৃতিক পৰিৱেশৰ গভীৰভাৱে পুনৰ গঢ় দিয়া এক শৃংখলাবদ্ধ বিপ্লৱ আৰু সংস্কাৰৰ সাক্ষী হৈছিল। স্বাধীনতা, সমতা, আৰু ভ্ৰাতৃত্ববোধৰ আদৰ্শৰ পৰা অনুপ্ৰাণিত হৈ বিভিন্ন অঞ্চল আৰু সংস্কৃতিৰ মাজত থকা লোকসকলে অধিক অধিকাৰ, স্বাধীনতা আৰু সুযোগৰ দাবী কৰি শাসন ব্যৱস্থাৰ নিপীড়নকাৰী ব্যৱস্থাক প্ৰত্যাহ্বান জনাইছিল। আমেৰিকান বিপ্লৱৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ফৰাচী বিপ্লৱ আৰু ইয়াৰ বাহিৰলৈকে পৰিৱৰ্তনৰ বাবে এই আন্দোলনসমূহে এক স্থায়ী উত্তৰাধিকাৰ এৰি থৈ গ’ল যিয়ে গণতন্ত্ৰ, মানৱ অধিকাৰ আৰু সামাজিক ন্যায়ৰ বিষয়ে আমাৰ বুজাবুজি গঢ়ি তুলিছে। দ্য আমেৰিকান ৰিভল্যুচন: দ্য আমেৰিকান ৰিভল্যুচন (১৭৭৫-১৭৮৩) বিশ্ব ইতিহাসৰ এক জলভাগৰ মুহূৰ্ত আছিল, কিয়নো উত্তৰ আমেৰিকাত তেৰজন ব্ৰিটিছ উপনিবেশে নিজৰ স্বাধীনতা ঘোষণা কৰিছিল আৰু আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ গঠন কৰিছিল। প্ৰতিনিধিত্ব অবিহনে কৰ আৰোপৰ ওপৰত কৰা অভিযোগৰ দ্বাৰা ইন্ধন যোগোৱা আৰু ব্যক্তিগত অধিকাৰ আৰু আত্মশাসনৰ জ্ঞান-আলোক আদৰ্শৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত হৈ আমেৰিকান বিপ্লৱে স্বাধীনতা, সমতা, আৰু আইনৰ শাসনৰ নীতিৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি এখন গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্য প্ৰতিষ্ঠা কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। স্বাধীনতা ঘোষণা, “সকলো পুৰুষক সমানে সৃষ্টি কৰা হৈছে” বুলি কোৱাৰ সৈতে বিশ্বজুৰি বিপ্লৱীসকলৰ বাবে এক সমবেত চিঞৰ হৈ পৰিল।
ফৰাচী বিপ্লৱ: ফৰাচী বিপ্লৱ (১৭৮৯-১৭৯৯) ফ্ৰান্সত আমূল সামাজিক আৰু ৰাজনৈতিক উত্তাল পৰিস্থিতিৰ সময় আছিল, যাৰ বৈশিষ্ট্য আছিল ৰাজতন্ত্ৰক উফৰাই পেলোৱা, গণৰাজ্য প্ৰতিষ্ঠা আৰু সন্ত্ৰাসবাদীৰ ৰাজত্বকাল। স্বাধীনতা, সমতা আৰু ভ্ৰাতৃত্ববোধৰ জ্ঞান-আলোক নীতিৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত হৈ বিপ্লৱীসকলে সামন্তীয় ব্যৱস্থাটো ভাঙি পেলোৱা, বিশেষাধিকাৰ বিলুপ্ত কৰিবলৈ আৰু অধিক ন্যায়পৰায়ণ আৰু সমতাবাদী সমাজ সৃষ্টি কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৭৮৯ চনত গ্ৰহণ কৰা মানুহ আৰু নাগৰিকৰ অধিকাৰৰ ঘোষণাই সামাজিক মৰ্যাদা বা জন্ম নিৰ্বিশেষে সকলো নাগৰিকৰ সাৰ্বজনীন অধিকাৰ ঘোষণা কৰিছিল।
১৮৪৮ চনৰ বিপ্লৱ: ১৮৪৮ চনৰ বিপ্লৱ, যাক দ্য স্প্ৰিংটাইম অৱ নেচনছ বুলিও কোৱা হয়, ইউৰোপ, লেটিন আমেৰিকা আৰু বিশ্বৰ অন্যান্য অংশত ঝাড়ু দিয়া এক শৃংখলাবদ্ধ বিপ্লৱী উত্তাল পৰিস্থিতি আছিল। ৰাজনৈতিক সংস্কাৰ, অৰ্থনৈতিক ন্যায়, আৰু জাতীয় স্বাধীনতাৰ দাবীৰ দ্বাৰা প্ৰেৰিত বিপ্লৱসমূহে স্বৈৰাচাৰী শাসন ব্যৱস্থাক উফৰাই পেলাবলৈ আৰু সাংবিধানিক গণতন্ত্ৰ স্থাপন কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। এই বিপ্লৱৰ বহুতো অৱশেষত ৰক্ষণশীল শক্তিয়ে দমন কৰি তুলিছিল যদিও ভৱিষ্যতে গণতন্ত্ৰ আৰু মানৱ অধিকাৰৰ বাবে সংগ্ৰামৰ ভিত্তি স্থাপন কৰিছিল বিলোপবাদী আৰু নাগৰিক অধিকাৰ আন্দোলন: আধুনিক যুগত দাসত্ব বিলুপ্ত আৰু প্ৰান্তীয় গোটসমূহৰ বাবে নাগৰিক অধিকাৰৰ উন্নতিৰ বাবেও আন্দোলনৰ সাক্ষী হৈছিল। ১৮ আৰু ১৯ শতিকাত গতি লাভ কৰা বিলোপবাদী আন্দোলনে ট্ৰেন্সএটলাণ্টিক দাস ব্যৱসায়ৰ অন্ত পেলাবলৈ আৰু দাসত্বপ্ৰাপ্ত জনগোষ্ঠীৰ মুক্তি নিশ্চিত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। আমেৰিকাত ২০ শতিকাৰ নাগৰিক অধিকাৰ আন্দোলনে বৰ্ণবাদী পৃথকীকৰণ আৰু বৈষম্যক প্ৰত্যাহ্বান জনাইছিল, যাৰ ফলত ল্যাণ্ডমাৰ্ক আইনী জয় আৰু নাগৰিক অধিকাৰ আইন গৃহীত কৰা হৈছিল।
প্ৰভাৱ আৰু উত্তৰাধিকাৰ: আধুনিক যুগৰ বিপ্লৱ আৰু সংস্কাৰে ইতিহাসৰ গতিপথত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছিল, যিয়ে বিশ্বজুৰি গণতন্ত্ৰ, মানৱ অধিকাৰ, আৰু সামাজিক ন্যায়ৰ কাৰণক আগুৱাই লৈ গৈছিল। স্বাধীনতা, সমতা আৰু ভ্ৰাতৃত্ববোধৰ আদৰ্শ প্ৰায়ে অসম্পূৰ্ণভাৱে উপলব্ধি কৰা হৈছিল যদিও তেওঁলোকে প্ৰজন্মৰ কৰ্মী আৰু সংস্কাৰকসকলক অধিক ন্যায়পৰায়ণ আৰু সমতাপূৰ্ণ সমাজৰ বাবে সংগ্ৰাম অব্যাহত ৰাখিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল। এই আন্দোলনসমূহৰ উত্তৰাধিকাৰে গণতন্ত্ৰ, শাসন, ব্যক্তি আৰু সম্প্ৰদায়ৰ অধিকাৰৰ ওপৰত সমসাময়িক বিতৰ্ক গঢ়ি তুলিছে।
সামৰণিত ক’বলৈ গ’লে আধুনিক যুগৰ বিপ্লৱ আৰু সংস্কাৰসমূহ আছিল বিশ্ব ইতিহাসৰ পৰিৱৰ্তনশীল মুহূৰ্ত, স্বাধীনতা, সমতা আৰু ভ্ৰাতৃত্ববোধৰ আকাংক্ষাৰ দ্বাৰা পৰিচালিত। তেওঁলোকে ক্ষমতা আৰু বিশেষাধিকাৰৰ নিপীড়নকাৰী ব্যৱস্থাক প্ৰত্যাহ্বান জনাইছিল, ৰাজনৈতিক অংশগ্ৰহণ আৰু নাগৰিকত্বৰ সীমা সম্প্ৰসাৰণ কৰিছিল আৰু অধিক অন্তৰ্ভুক্ত আৰু গণতান্ত্ৰিক সমাজৰ উত্থানৰ ভিত্তি স্থাপন কৰিছিল। ন্যায় আৰু সমতাৰ সংগ্ৰাম চলি থকাৰ সময়তে এই আন্দোলনসমূহৰ উত্তৰাধিকাৰে আমাক মানৱীয় সংস্থাৰ চিৰস্থায়ী ক্ষমতা আৰু ইতিহাসৰ গতিপথ গঢ় দিয়াত সামূহিক কাৰ্য্যৰ কথা মনত পেলাই দিয়ে।
“লিবাৰ্টি, ইকুৱেলিটি, ভ্ৰাতৃত্ববোধ: আধুনিক যুগত বিপ্লৱ আৰু সংস্কাৰ” এই সময়ছোৱাত উন্মোচিত হোৱা বহুতো উল্লেখযোগ্য আন্দোলন আৰু পৰিঘটনাৰ আঁৰৰ ড্ৰাইভিং নীতিসমূহক সামৰি লৈছে। আহকচোন এই আদৰ্শসমূহৰ প্ৰতিটোকে বিভিন্ন বিপ্লৱ আৰু সংস্কাৰত কেনেকৈ প্ৰকাশ পাইছিল তাক অন্বেষণ কৰোঁ আহক:
স্বাধীনতা: স্বাধীনতাৰ ধাৰণা, বা অত্যাচাৰী শাসন আৰু স্বেচ্ছাচাৰী কৰ্তৃত্বৰ পৰা স্বাধীনতা আধুনিক যুগৰ বিপ্লৱ আৰু সংস্কাৰৰ কেন্দ্ৰীয় বিষয় আছিল। আমেৰিকান বিপ্লৱত উপনিবেশিকসকলে ব্ৰিটিছ ঔপনিৱেশিক শাসনৰ পৰা মুক্ত হৈ এখন গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্য স্থাপন কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল য’ত ব্যক্তিগত অধিকাৰক সন্মান কৰা হৈছিল। একেদৰে ফৰাচী বিপ্লৱৰ লক্ষ্য আছিল নিৰপেক্ষ ৰাজতন্ত্ৰক উফৰাই পেলোৱা আৰু জনপ্ৰিয় সাৰ্বভৌমত্ব আৰু নাগৰিক স্বাধীনতাৰ নীতিৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি এখন গণৰাজ্য প্ৰতিষ্ঠা কৰা। ১৯ আৰু ২০ শতিকাৰ ভিতৰত ৰাষ্ট্ৰীয় স্বাধীনতা, মহিলাৰ ভোটাধিকাৰ, নাগৰিক অধিকাৰৰ বাবে আন্দোলনসমূহ অধিক ব্যক্তিগত স্বাধীনতা আৰু স্বায়ত্তশাসনৰ আকাংক্ষাৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হৈছিল।
সমতা: সমতাৰ সাধনা, বা সকলো ব্যক্তিকে তেওঁলোকৰ সামাজিক মৰ্যাদা বা পটভূমি যিয়েই নহওক কিয় ন্যায় আৰু মৰ্যাদাৰে ব্যৱহাৰ কৰা উচিত বুলি ধাৰণাটো আধুনিক যুগৰ বিপ্লৱ আৰু সংস্কাৰৰ আন এটা মূল বিষয়বস্তু আছিল। ফৰাচী বিপ্লৱে বিখ্যাতভাৱে আইনৰ আগত সকলো নাগৰিকৰ সমতা ঘোষণা কৰিছিল, যিয়ে আভিজাত্য আৰু ধৰ্মগুৰুসকলৰ বিশেষাধিকাৰক প্ৰত্যাহ্বান জনাইছিল। বিলোপবাদী আন্দোলনে দাসত্বৰ প্ৰতিষ্ঠানটো নিৰ্মূল কৰিবলৈ আৰু জাতি বা জাতি নিৰ্বিশেষে সকলো মানুহৰ সমান অধিকাৰ বৃদ্ধি কৰিবলৈ বিচাৰিছিল। একেদৰে আমেৰিকাৰ নাগৰিক অধিকাৰ আন্দোলনেও আফ্ৰিকান আমেৰিকানসকলৰ বাবে আইনৰ অধীনত সমতা লাভৰ বাবে চেষ্টা কৰি বৰ্ণবাদী পৃথকীকৰণ আৰু বৈষম্যৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিছিল।
ভ্ৰাতৃত্ববোধ: ভ্ৰাতৃত্ববোধ, বা ব্যক্তি, সম্প্ৰদায় আৰু জাতিসমূহৰ মাজত ভ্ৰাতৃত্ববোধ আৰু সংহতিৰ ভাৱো পৰিৱৰ্তনৰ বাবে বহুতো আধুনিক যুগৰ আন্দোলনৰ এক পথ প্ৰদৰ্শক নীতি আছিল। জনপ্ৰিয় বিদ্ৰোহৰ ঢৌত ইউৰোপৰ মাজেৰে ঝাড়ু দিয়া ১৮৪৮ চনৰ বিপ্লৱ সামাজিক ন্যায় আৰু জাতীয় ঐক্যৰ দাবীৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হৈছিল। ঔদ্যোগীকৰণৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত উদয় হোৱা শ্ৰমিক আন্দোলনে শ্ৰমিকৰ অধিকাৰৰ পোষকতা কৰিছিল আৰু অৰ্থনৈতিক বৈষম্য আৰু শোষণৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ সামূহিক কাৰ্য্যক প্ৰসাৰিত কৰিছিল। দক্ষিণ আফ্ৰিকাত বৰ্ণবৈষম্য বিৰোধী আন্দোলনৰ দৰে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংহতি আন্দোলনে সীমাৰ সিপাৰে সাধাৰণ কাৰণসমূহৰ বাবে সমৰ্থন একত্ৰিত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ভ্ৰাতৃত্ববোধৰ শক্তি প্ৰদৰ্শন কৰিছিল।
সামগ্ৰিকভাৱে, স্বাধীনতা, সমতা আৰু ভ্ৰাতৃত্ববোধৰ আদৰ্শই সংস্কাৰক আৰু বিপ্লৱীসকলৰ বাবে একেদৰেই সমবেত চিঞৰ, সমগ্ৰ আধুনিক যুগটোত ৰাজনৈতিক, সামাজিক আৰু অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তনৰ বাবে প্ৰেৰণাদায়ক আন্দোলনৰ কাম কৰিছিল। এই আদৰ্শসমূহৰ বাস্তৱায়ন প্ৰায়ে তেওঁলোকৰ সমৰ্থকসকলে উল্লেখ কৰা উচ্চ আকাংক্ষাৰ পৰা বহু দূৰত পৰিছিল যদিও তেওঁলোকৰ চিৰস্থায়ী উত্তৰাধিকাৰে গণতন্ত্ৰ, মানৱ অধিকাৰ আৰু সামাজিক ন্যায়ৰ ওপৰত সমসাময়িক বিতৰ্ক গঢ়ি তুলিছে।
২০ শতিকাত আধুনিক যুগে নাগৰিক অধিকাৰ আৰু লিংগ সমতাৰ আন্দোলনৰ উত্থানৰ সাক্ষী হৈছিল, কিয়নো প্ৰান্তীয় গোটসমূহে সম অধিকাৰ আৰু সুযোগৰ বাবে যুঁজিছিল। আমেৰিকাত নাগৰিক অধিকাৰ আন্দোলনে বৰ্ণবাদী পৃথকীকৰণ আৰু বৈষম্যক প্ৰত্যাহ্বান জনাইছিল, যাৰ ফলত ল্যাণ্ডমাৰ্ক আইনী জয় আৰু নাগৰিক অধিকাৰ আইন গৃহীত কৰা হৈছিল। একেদৰে নাৰীবাদী আন্দোলনে লিংগ বৈষম্য আৰু বৈষম্যৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল, ভোটদান, শিক্ষা, নিয়োগৰ দৰে ক্ষেত্ৰত নাৰীৰ অধিকাৰৰ পোষকতা কৰিছিল। সামাজিক ন্যায় আৰু সমতাৰ বাবে এই আন্দোলনসমূহে বৈচিত্ৰ্য, অন্তৰ্ভুক্তি আৰু মানৱ অধিকাৰৰ ওপৰত সমসাময়িক বিতৰ্কসমূহক গঢ় দি আহিছে।
সামৰণিত ক’বলৈ গ’লে আধুনিক যুগত বিপ্লৱ আৰু সংস্কাৰৰ মূলতে হৈছে স্বাধীনতা, সমতা আৰু ভ্ৰাতৃত্ববোধকে ধৰি বিভিন্ন আকাংক্ষা আৰু আদৰ্শ। এই আদৰ্শসমূহৰ বাস্তৱায়ন প্ৰায়ে অসম্পূৰ্ণ আৰু প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰা হৈছে যদিও এই আন্দোলনসমূহৰ উত্তৰাধিকাৰে সমগ্ৰ বিশ্বতে গণতন্ত্ৰ, মানৱ অধিকাৰ আৰু সামাজিক ন্যায়ৰ বাবে সংগ্ৰামৰ প্ৰেৰণা যোগাই আহিছে। একবিংশ শতিকাৰ প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হোৱাৰ লগে লগে অতীতৰ পাঠসমূহে আমাক সামূহিক কাৰ্য্যৰ চিৰস্থায়ী শক্তিৰ কথা মনত পেলাই দিয়ে আৰু অধিক ন্যায়পৰায়ণ আৰু সমতাপূৰ্ণ সমাজৰ সন্ধানৰ কথা মনত পেলাই দিয়ে।